Početna
Početna

Federalno ministarstvo prostornog uređenja, u okviru svojih aktivnosti na izradi prostornog plana Federacije Bosne i Hercegovine za period 2008.-2028., je angažovalo konsultantski biro Angermeier Ingenieure GmbH  za realizaciju faze pripreme i izrade digitalnog orto-foto plana Federacije, kao i za integraciju  postojećih i dobivenih podataka u jedan unificirani Multi-informacioni sistem (MIS).

 

Izrada ortofoto i digitalne karte R 1:200.000 FBiH

Projekat izrade ortofoto i digitalne karte FBiH je završen i predat Naručiocu, Federalnom ministarstvu prostornog uređenja, početkom decembra 2009. godine.

Sama realizacija je protekla u tri faze,  i to:

- priprema i provođenje aerofotogrametrijskog snimanja;

- izrada digitalnih ortofoto snimaka u razmjeri 1:5000;

- izrada digitalne topografske karte u razmjeri 1:200 000 sa integracijom podataka u jedinstveni Multi-informacioni sistem.

 

 

Glavni zadaci Projektnog tima, koji  se sastojao od firmi : Angermeier Ingenieure Gmbh, Angermeier d.o.o. Sarajevo, ARC-GREENLAB GmbH, Digital-plan GmbH, se odnosio na :

 

1. Pripremu letova fotografisanja (planiranje letenja, planiranje kontrolnih tačaka na terenu i geodetski radova za realizaciju letova za izvođenje snimanja);

2. Izradu digitalnih ortofoto snimaka (letovi snimanja, obrada podataka, AT računanja, DSM obrada);

3. Kreiranje Digitalne topografkse karte (skeniranje, satelitski podaci, modeliranje podataka)

4. Kreiranje Multi-informacionog sistema (instalacija softveraa, obuka, integracija podataka, unapređenje podataka).

 

Za potrebe planiranja reda letenja, projektna površina, od ukupno 26.610 km2 je razdjeljena u 9 blokova. Plan letenja je razmotren u odnosu na promjene u visinskim tačkama. Također se vodilo računa o optimizaciji toka izvođenja radova. Projektovane su i određene tkz. Kontrolne tačke na terenu, koje su, pored što su mjerene na terenu, mjerene i na fotografskim snimcima.  Korišteći GPS i IMU otkrivane su pozicije i orijentacije avionske letilice (kamera). Izmjereno je ukupno 230 kontrolnih tačaka, plus dodatne pomoćne tačke, radi povećanja tačnosti. Tokom fotoletova, koji su trajali u sesijama od 28.05.2008. do 09.06.2009., dobiveno je 8.051 snimaka.

Vremenske prilike iznad obuhvata koji se trebao snimati, su predstavljale veliki izazov u planiranju i realizaciji. Iako se prognoza vremena kontrolisala tri puta sedmično, nepovoljne vremenske prilike donijele su neznatna kašnjenja u procesu dobivanja snimaka.

U fazi kreiranja Digitalne topografske karte, tokom aerotriangulacije, proizveden je Digitalni model terena (DTM). U kreiranju Digitalne topografske karte su korištene već postojeće skenirane topografske karte koje su korištene i za podršku procesu digitalizacije i koje su bile integrisane u MIS. Pored ovih podataka i ortofoto snimaka, korišteni su i satelitski podaci dobiveni od francuskog satelitskog operatera SPOT snimaka, kao jedna dodatna osnova za digitalizaciju.

Tokom svakog leta, snimci iz kamere letjelice su direktno prenošeni visoko automatizovanim procesom do operatora u kancelariji, u svrhu naknadne obrade podataka ne samo za izradu kranjeg produkta, već i za potrebu back-up-a, dokumentovanje čitavog procesa, kao i, po potrebi, izvršenja optičkih korekcija, ponovnog snimanja ili povećanja kvaliteta snimka. Rađena su i AT računanja zbog kontrole kvaliteta između pojedinačnih snimaka i između blokova, tačne pozicije i orijentacije za svaki pojedinačni snimak kao i potrebnih korekcija (geometrija i radiometrija).

Kreiranje topografske karte je završeno modeliranjem podataka u jedinstveni model- MIS, koji  osigurava jednu struktuiranu organizaciju i preglednost. Završena je i obuka stručnjaka koji će koristiti MIS u domaćim institucijama, a čitav sistem je ingrisan u nekoliko tematskih cjelina, koje omogućavaju vizualizaciju i analizu geografskih grupa podataka. Setovi podataka u MIS-u i unapređenje realizacije čitavog Projekta izvođeni su u bliskoj saradnji i komunikaciji sa Federalnim ministarstvom,  bez čije stručne pomoći nije bilo moguće ni završiti ovakav kompleksan zadatak.

 

Kontrola kvaliteta podataka i njihove upotrebljivosti, obavila se kroz 4 nivoa:

 

 

 

 

Po završetku Projekta, sve nadležne službe u kantonima Federacije su poslale svoje stručno mišljenje i komentare Federalnom ministarstvu, nakon čega je uslijedila i prezentacija Projekta i njegovih rezultata pred članovima Vlade FBiH i Premijerom g. Mujezinovićem, početkom juna 2010.godine, u Sarajevu. Slike sa prezentacije možete pogledati ovdje.

Dobiveni podaci mogu imati višestruku namjenu kao na primjer za: